Delen:
Take it offline!
This Education in Motion resource is also available as a printable PDF.
Downloaden PDF
Na de publicatie van het artikel over de achterwielen voor handbewogen rolstoelen heb ik heel wat opmerkingen gekregen dat achterwielen uit meer bestaat dan alleen velgen. Deze velgen en spaken zijn uitgebreid aan bod gekomen, maar echt comfortabel rijdt het niet wanneer er geen andere keuzes gemaakt worden voor de achterwielen. Vandaar het vervolg: het kiezen van de juiste rolstoelband voor een lichtgewicht rolstoel.
Bij Sunrise Medical hebben we een aantal keuzes die gemaakt kunnen worden qua achterbanden. Rolstoelbanden zijn anders dan gewone fietsbanden, omdat de zijwangen van rolstoelbanden altijd helemaal glad zijn. Dit ontziet de duimmuis tijdens het hoepelen. De keuze voor een bepaalde achterband wordt vaak gemaakt op basis van het profiel, de lekbescherming en de rolweerstand. Maar ook het gewicht en de kleur kunnen een effect hebben op de gemaakte keuze.
Keuze profiel
De locatie van het voornaamste gebruik zal bepalen welk profiel de voorkeur heeft. Wanneer er vaak buiten off-road gereden worden, dus niet op de gebaande paden, kan een grof profiel de voorkeur hebben. Er kan bij een grof profiel wel heel makkelijk modder en andere troep tussen blijven zitten, dit kan een nadeel zijn wanneer er daarna binnen mee wordt gereden.
Lekbescherming
Het is natuurlijk nooit fijn om een lekke band te rijden. Als het mogelijk is om dit te vermijden is dat zeer wenselijk. De meeste banden hebben een zichtbare of onzichtbare vorm van lekbescherming, die ervoor zorgt dat de kans op lekrijden kleiner is. Deze kans is natuurlijk nog verder te verkleinen door goed op te letten waar je rijdt.
Rolweerstand
Het woord legt het bijna al zelf uit wat het inhoudt; het is de weerstand die de band ondervindt bij het rollen over een oppervlakte. Deze weerstand wordt vooral gevormd door bandvervorming en wrijving met de grond. Hoe hoger de rolweerstand, hoe meer energie er nodig is om deze weerstand te overwinnen. En deze energie zal opgewekt moeten worden door de rolstoelgebruiker zelf. Ook de spanning van de banden is van groot effect op de rolweerstand. Banden die niet volledig opgepompt zijn hebben te maken met veel meer bandvervorming en hebben daardoor veel meer rolweerstand.
Gewicht
In het vorige artikel over de achterwielen staat reeds een heel stuk over het effect van het gewicht van een achterwiel. De wet van de massatraagheid (wet waarin beschreven wordt dat een gewicht zich van nature verzet tegen een verandering van snelheid) heeft een groot nadelig effect op het rijden met een rolstoel, doordat er met een rolstoel veel gemanoeuvreerd wordt. Dit zorgt ervoor dat een rolstoelgebruiker veel tegen de massatraagheid in moet werken. Omdat het gewicht van een band volledig aan de buitenkant van het wiel zit heeft extra gewicht hier een nog groter nadeel voor de massatraagheid en dus de benodigde energie om vooruit te bewegen.
Type rolstoelband
Ik zal per type band, die we aanbieden, aangeven welke eigenschappen de buitenband heeft, zodat er een gefundeerde keuze gemaakt kan worden voor het type band.
Schwalbe RightRun
De Schwalbe RightRun is een luchtband die uitblinkt dankzij zijn fijn profiel en het vermogen heeft om tot een hoge druk te worden opgepompt. Met een redelijk licht gewicht en een gemiddelde lekbescherming biedt deze band een goede balans tussen prestaties en duurzaamheid.
De RightRun banden beschikken over een effectieve lekbescherming en hebben zijkanten zonder profiel, een zogenaamde 2Grip zijkant. Het voordeel van deze zijkanten is dat de handen van een rolstoelgebruiker ontzien wordt tijdens het hoepelen. Daarnaast is hij uitgevoerd met een zwarte compound in het centrum van het loopvlak. Ook al is deze zwart, hij zal geen strepen achterlaten op bijvoorbeeld sporthalvloeren. De zwarte compound zorgt voor een beduidend langere levensduur van de band.
Geschikt voor algemeen binnengebruik en buitengebruik:
- effectieve lekbescherming
- zwart loopvlak dat geen strepen achterlaat
Schwalbe One
De Schwalbe One is de lichtste band in ons assortiment. Ondanks zijn gladde profiel is deze band voorzien van interne Raceguard lekbescherming, waardoor hij uitblinkt in lekbescherming en hoge ogen scoort op het gebied van betrouwbaarheid en veiligheid. Bovendien heeft deze band een zeer lage rolweerstand, wat resulteert in soepel en efficiënt rollen.
Met een sportief design en een uitstekende racecompound is deze rolstoelband ontworpen om snel en licht te zijn. Ideaal voor 'snelle' rolstoelgebruikers die streven naar maximale snelheid en wendbaarheid. Ondanks zijn sportieve karakter biedt de Schwalbe One ook een goede lekbescherming, waardoor rolstoelgebruikers met vertrouwen kunnen rijden op verschillende soorten terrein.
Geschikt voor algemeen binnen- en buitengebruik:
- uitstekende lekbescherming
- ideaal voor lichtgewicht rolstoelen
- cliënten die zelfstandige transfers doen in- en uit de auto
Massief
Massieve banden bieden diverse voordelen die veel rolstoelgebruikers zal aanspreken. Een belangrijk voordeel is dat ze nooit lek zullen gaan, waardoor de rolstoelgebruiker nooit zal stranden met een lekke band. Daarnaast hoeven massieve banden niet regelmatig opgepompt te worden zoals bij luchtbanden, waardoor ze onderhoudsvrij zijn en gebruiksgemak bieden.
Echter, massieve banden hebben ook enkele nadelen. Omdat ze geen lucht bevatten, kunnen ze hard aanvoelen op ruwe oppervlakken, wat ongemakkelijk kan zijn tijdens het rijden, vooral bij obstakels zoals stoepranden. Daarnaast zijn massieve banden over het algemeen zwaarder dan luchtbanden, wat het duwen of voortbewegen van de rolstoel iets lastiger maakt, vooral op lange afstanden of hellingen, en kan leiden tot meer energieverbruik bij het hoepelen.
De keuze voor massieve banden hangt af van de specifieke behoeften, voorkeuren en gebruiksomstandigheden van de rolstoelgebruiker. Hoewel het betrouwbaarheid en onderhoudsgemak biedt, moeten rolstoelgebruikers rekening houden met minder comfort op ruwere oppervlakken en het extra gewicht dat kan leiden tot meer inspanning bij het voortbewegen van het mobiliteitshulpmiddel.
Geschikt voor gladde oppervlakken:
- ultieme lekbescherming
- cliënten die op zoek zijn naar zekerheid en betrouwbaarheid
- cliënten die moeite hebben om hun banden op spanning te controleren en te houden
![Massief - buitenband](/getmedia/2ce4af94-7bd3-4bb8-8d98-8973674c5247/manual-wheelchair-rear-wheels-tyres-massive-nl.jpg?width=576")
Schwalbe Marathon Plus
De Schwalbe Marathon Plus is een luchtband die tot hoge druk opgepompt kan worden (10 bar). Dankzij de rubbere insert biedt deze band een hoge lekbescherming, terwijl het profiel iets grover is dan de RightRun rolstoelband.
Deze 'onplatbare' band voor rolstoelen is de absolute standaard voor lekvrije luchtbanden. Met maximale lekbescherming door de SmartGuard inlay en handvriendelijke 2GRIP zijwanden biedt deze band optimale bescherming en gebruiksgemak. Ook al zijn de banden zwart, dankzij de speciale compound zal deze band geen strepen veroorzaken op de vloer. Door het gebruik van gerecycled rubber in de SmartGuard inlay, scoort deze band hoge ogen op het gebied van duurzaamheid.
Geschikt voor algemeen binnengebruik en buitengebruik:
- hoge lekbescherming
- zwart loopvlak dat geen strepen achterlaat
Mountainbike
De mountainbikebanden worden altijd geleverd bij de mountainbikewielen. Het profiel is extreem grof waardoor ze zeer geschikt zijn voor off-road gebruik. Door het grove profiel komt een 24” bandenmaat ongeveer overeen met een bandomtrek van een 25” achterwiel. Iets om goed rekening mee te houden qua remmen wanneer deze achterwielen als extra set gebruikt gaan worden.
Met zijn moderne profieldesign biedt deze veelzijdige band de perfecte combinatie van grip, snelheid en bescherming tegen lekrijden is goed geschikt voor elk terrein. Hij rolt licht op de weg en is toch robuust genoeg voor off-road avonturen.
De mountainbike banden maken gebruik van een betrouwbare anti-leklaag (K-Guard) die al vele jaren zijn waarde heeft bewezen. Het natuurlijke rubber is versterkt met Kevlar-vezels en in combinatie met het karkas biedt de band een optimale bescherming tegen lekrijden.
Geschikt voor onverharde wegen en licht terrein:
- Goede lekbescherming
- Klassiek all-terrain loopvlak met doorlopende middenril
![Mountainbike - buitenband](/getmedia/d5ffceb0-0ba2-495a-8f49-07fa6675fa70/manual-wheelchair-rear-wheels-tyres-schwalbe-land-cruiser-mountainbike-nl.jpg?width=576")
Binnenbanden
Nu de keuze voor een buitenband met de bovenstaande factoren goed zijn overwogen om tot de optimale keuze te komen, is het ook belangrijk om even stil te staan bij het binnenwerk van een band, de binnenband. De banden die wij leveren zijn voorzien van een binnenband die de lucht in de band vasthoudt (massieve banden uitgezonderd). Mocht de cliënt onverhoopt toch lek rijden, dan kan deze binnenband geplakt worden of eenvoudig worden vervangen. Het is dan niet altijd noodzakelijk om ook de buitenband te vervangen!
Binnenbanden zijn voorzien van een ventiel om lucht in de band te pompen. De 3 meest voorkomende ventielen zijn:
- Dunlop-ventiel (ook wel het klassieke fietsventiel)
- Schrader-ventiel (ook wel auto-ventiel)
- Presta-ventiel (ook wel Frans/Race-ventiel)
Bij Sunrise Medical kiezen wij over het algemeen voor het Schrader-ventiel, omdat deze in het dagelijks gebruik het makkelijkste is te gebruiken. Tijdens het oppompen van de binnenband blijft de opblaasmond van de (fiets)pomp het beste zitten op dit ventiel. Er hoeft dus geen extra moertje los gedraaid te worden, zoals bij het Presta-ventiel. Hiermee is het Schrader-ventiel het meest praktische voor een rolstoelgebruiker. Zoals eerder aangegeven is het belangrijk dat de rolstoelband altijd op de juiste spanning is. Dit verminderd de rolweerstand, zorgt ervoor dat de remmen het beste aansluiten en werken en maakt het rijden makkelijker.
Pro tip
Heeft het profiel van de band een V-vorm wanneer je die van bovenaf bekijkt, dan moet de punt van de V altijd naar voren wijzen voor de minste rolweerstand. Is dat niet het geval, wissel dan het linker en het rechterwiel om.
Als afsluiting geef ik graag een overzicht van alle besproken bandenopties met daarbij hun score op de verschillende aspecten. Hopelijk draagt dit artikel bij aan het maken van de juiste keuze voor de rolstoelgebruiker.
